Migrena u dorosłych – co jeść przy migrenie

Migrena jest jedną z najczęściej występujących chorób neurologicznych na świecie. Dotyka miliony ludzi, mając ogromny wpływ na ich codzienne funkcjonowanie. Nie tylko obniża jakość życia chorych, ale również niesie ze sobą poważne konsekwencje ekonomiczne, związane zarówno z bezpośrednimi kosztami leczenia, jak i pośrednimi stratami, wynikającymi z nieobecności w pracy oraz obniżonej wydajności pracowników. W tym wpisie wyjaśniamy, czym jest migrena u dorosłych, jakie są jej objawy i przyczyny oraz co jeść przy migrenie, aby zmniejszyć nasilenie dokuczliwych dolegliwości.

Migrena u dorosłych – co to jest

Migrena jest przewlekłym schorzeniem objawiającym się nawracającymi, intensywnymi bólami głowy. Bóle te charakteryzują się różnym stopniem nasilenia i częstotliwością występowania, mogą trwać od kilku godzin do kilku dni. Migrenowy ból głowy zwykle nasila się i ustępuje stopniowo. Jest opisywany jako tępy i stały, a czasami pulsujący. Często dotyczy tylko jednej strony głowy.

Bólom migrenowym zazwyczaj towarzyszą dodatkowe objawy, takie jak nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło (fotofobia), dźwięki (fonofobia) oraz zapachy.

Migrena występuje w dwóch głównych postaciach:

• migrena z aurą – przed pojawieniem się bólu głowy pacjent doświadcza różnych objawów neurologicznych, np. zaburzeń widzenia, czucia, ruchu;
• migrena bez aury – jest bardziej powszechna i charakteryzuje się bólem głowy bez wcześniejszych objawów neurologicznych.

Migrena – przyczyny

Dokładna przyczyna występowania bólów migrenowych nie jest w pełni poznana, ale uważa się, że wynikają one z kombinacji czynników genetycznych, środowiskowych i neurologicznych. Niektóre teorie sugerują, że migrena jest spowodowana nieprawidłowym funkcjonowaniem naczyń krwionośnych i neuronów w mózgu.

Czynniki wyzwalające migrenę to:

• stres,
• spożywanie określonych pokarmów i napojów,
• intensywny wysiłek fizyczny,
• zmiany hormonalne,
• brak snu,
• zmiany pogody,
• inne czynniki środowiskowe.

Przy pojawieniu się migreny warto ograniczyć czynniki pogłębiające symptomy, czyli ekspozycję na hałas, ostre światło lub intensywne zapachy, co zazwyczaj pozwala złagodzić uciążliwy ból.

Migrena – leczenie

Do rozpoznania migreny często wystarczy jedynie wywiad lekarski przeprowadzony przez internistę lub neurologa. Podejście do jej leczenia jest różnorodne i dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Leczenie zwykle obejmuje:

• terapię farmakologiczną – pacjenci najczęściej korzystają z leków doraźnych, takich jak środki przeciwbólowe i przeciwwymiotne, gdy atak już się rozpocznie, oraz leków profilaktycznych w celu zmniejszenia częstotliwości i nasilenia objawów;
• modyfikację stylu życia – spożywanie pełnowartościowych posiłków, uprawianie sportu, dbanie o regularny sen oraz eliminacja z diety wyzwalaczy ataków migrenowych. 

Czasami przeprowadza się również zabiegi medyczne, takie jak zastosowanie toksyny botulinowej, która dzięki swoim właściwościom zmniejszającym napięcie mięśniowe może redukować nie tylko częstotliwość, ale także intensywność napadów migrenowych.

W przypadku ciężkich migren wykorzystuje się neurostymulację, która polega na wszczepieniu małego urządzenia, wysyłającego impulsy elektryczne do nerwów potylicznych. Konsultacja z lekarzem jest kluczowa w celu ustalenia najlepszego planu leczenia, który może obejmować kombinację powyższych metod.

Migrena – co jeść przy migrenie

Dieta może odgrywać istotną rolę w przypadku migreny, ponieważ niektóre pokarmy i napoje mogą wywoływać jej ataki u podatnych osób. Choć nie ma uniwersalnej diety dla wszystkich cierpiących na migrenę, istnieją pewne zalecenia i strategie, które mogą pomóc w redukcji częstotliwości i intensywności ataków migrenowych.

Ważne jest odpowiednie nawadnianie organizmu i jeśli to możliwe – ograniczenie środków przeciwbólowych. Warto również pamiętać o regularnym spożywaniu posiłków, aby utrzymywać stabilny poziom cukru we krwi, oraz o zbilansowanym jadłospisie, zawierającym świeże warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty, białka i zdrowe tłuszcze.

Zaleca się również spożywanie produktów bogatych w: 

• witaminę B2 (ryboflawina) – mleko, jaja, szpinak, brokuły, produkty pełnoziarniste;
• witaminę B6 (pirydoksyna) – ryby, drób, ziemniaki, banany;
• witaminę B12 – mięso, ryby, nabiał, jaja;
• witaminę D – ryby, jaja, produkty mleczne;
• magnez – szpinak, orzechy, nasiona, produkty pełnoziarniste, banany, ciemna czekolada;
• koenzym Q10 – mięso, ryby, niektóre oleje, orzechy, nasiona;
• kwasy tłuszczowe omega-3 – tłuste ryby (łosoś, makrela), nasiona chia, siemię lniane.

Ze względu na lepszą ich przyswajalność witaminy i składniki mineralne najlepiej jest dostarczać organizmowi z pokarmu. Jeśli rozważasz rozpoczęcie suplementacji, warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, aby upewnić się, że jest to bezpieczne i odpowiednie dla Twojego zdrowia. Niektóre suplementy mogą wchodzić w interakcje z lekami lub powodować skutki uboczne.

Migrena a dieta eliminacyjna  

Dostępne są badania naukowe, które wskazują, że spożywanie niektórych pokarmów może nasilać ataki migrenowe i ból głowy, a wprowadzenie diety eliminacyjnej znacząco poprawia komfort życia.

Zaleca się unikać żywności przetworzonej oraz tzw. wyzwalaczy migreny, czyli:

• kofeiny, najlepiej wyeliminować kawę oraz czarną herbatę;
• alkoholu, zwłaszcza czerwonego wina i piwa;
• serów dojrzewających, takich jak. cheddar, blue cheese, brie, feta, camembert;
• przetworzonego mięsa, np. kiełbasy, salami, boczku, szynki;
• produktów zawierające tyraminę, a więc czekolady, orzechów, produktów sojowych, niektórych przypraw.

Na podstawie testów na nadwrażliwość pokarmową IgG-zależną, takich jak badanie myfoodprofile, można wprowadzić precyzyjną dietę eliminacyjną, która polega na usunięciu z jadłospisu produktów nasilających objawy migrenowe. Każdy pacjent, który wykona test myfoodprofile, powszechnie znany jako test na nietolerancje pokarmowe, otrzyma przejrzysty wynik oraz spersonalizowany przewodnik dietetyczny, zawierający wskazówki do zmiany diety.

Podsumowanie

Migrena jest poważnym schorzeniem neurologicznym, które znacząco wpływa na jakość życia milionów ludzi na całym świecie. Terapia farmakologiczna, zarówno doraźna, jak i profilaktyczna, może pomóc w kontrolowaniu ataków, a modyfikacje stylu życia, takie jak regularne posiłki, aktywność fizyczna, stały rytm snu oraz unikanie wyzwalaczy, dodatkowo wspierają zmniejszenie częstotliwości bólów głowy. Testy na nadwrażliwość pokarmową IgG-zależną, np. myfoodprofile, pomagają zidentyfikować szkodzące produkty i umożliwiają wprowadzenie skutecznej diety eliminacyjnej. Dzięki nowoczesnym metodom diagnostycznym i terapeutycznym wiele osób może skutecznie zmniejszać częstotliwość ataków migreny i prowadzić aktywne życie.

Opracowano na podstawie:

1. Herenandez C. et al., Food allergy mediated by IgG antibodies associated with migraine in adults. Rev Alerg Mex 2007 Sep-Oct; 54(5): 162–168.
2. Deborah I., Migraine and the Environment,Headache, 2009.
3. https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/150555,migrena-objawy-przyczyny-leczenie [dostęp: 25.07.2024].
4. https://myfoodprofile.com.pl/migrena-a-dieta/ [dostęp: 25.07.2024].