Czy nadwrażliwość pokarmowa IgG-zależna może być powiązana z otyłością

Co wiemy o otyłości

Otyłość to przewlekła choroba cywilizacyjna, najczęściej związana z zaburzeniami żywieniowymi. Odsetek osób na nią cierpiących stale wzrasta na całym świecie. Diagnozujemy ją, gdy masa ciała odpowiednia dla wieku, płci i wzrostu jest przekroczona minimum o 20%. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wyniki z Polski są alarmujące – otyłość dotyka około 23% kobiet i 25% mężczyzn, a coraz częściej także dzieci i młodzież. Przyczyną tej choroby jest przede wszystkim nadmiar kalorii w diecie w porównaniu z zapotrzebowaniem organizmu, czyli wydatkiem energetycznym, oraz siedzący tryb życia. Innymi słowy, spożywamy więcej, niż jesteśmy w stanie spalić, co w konsekwencji prowadzi do nadmiernego gromadzenia tkanki tłuszczowej.

Otyłość to przyczyna innych chorób

Otyłość może prowadzić do różnych powikłań, takich jak choroby układu krążenia, kamica pęcherzyka żółciowego, dna moczanowa czy stłuszczeniowa choroba wątroby Ponadto osoby cierpiące na otyłość mogą odczuwać obniżoną jakość życia i mieć problemy z płodnością, a także są w grupie większego ryzyka powikłań ciąży.

Co jest przyczyną otyłości

Występowanie otyłości może być wynikiem różnych czynników, w tym genetycznych, środowiskowych, metabolicznych, endokrynnych i psychospołecznych. Jednym z kluczowych czynników środowiskowych jest niezdrowa dieta, obejmująca nadmierne spożycie żywności przetworzonej, bogatej w tłuszcze i łatwo przyswajalne węglowodany, takiej jak fast foody i słodkie napoje. Brak aktywności fizycznej, siedzący tryb życia i przewlekły stres przy dodatnim bilansie kalorycznym przyczyniają się do nadmiernego przyrostu masy ciała.

Otyłość a nadwrażliwość pokarmowa

Badania naukowe wskazują, że skład mikrobioty jelitowej również może wpływać na utrzymanie prawidłowej masy ciała. Dowiedziono, że u osób otyłych mikrobiota jelitowa jest mniej zróżnicowana niż u osób z prawidłową wagą i zawiera mniej korzystnych mikroorganizmów, które chronią przed stanami zapalnymi. Zaburzenia w mikrobiocie jelitowej i przewlekle toczący się stan zapalny mogą uszkadzać nabłonek jelitowy i prowadzić do rozwoju tzw. zespołu jelita przesiąkliwego (ang. leaky gut syndrome). Uszkodzenie bariery jelitowej może powodować przenikanie przez ścianę jelita zbyt dużych, nie do końca strawionych cząsteczek pokarmów, co wywołuje aktywację układu immunologicznego, a w konsekwencji produkcję przeciwciał klasy IgG. Wytworzone przeciwciała łączą się z alergenami pokarmowymi, tworząc kompleksy immunologiczne, które w warunkach fizjologicznych są usuwane przez układ immunologiczny (odpornościowy). Jeśli jednak tworzy się ich zbyt dużo, mogą się one odkładać w różnych narządach, wywołując objawy nadwrażliwości pokarmowych IgG-zależnych.

Spróbuj diety eliminacyjnej w przypadku otyłości

Stosowanie zbilansowanej diety o prawidłowej kaloryczności i regularna aktywność fizyczna nie zawsze pomagają w utracie nadmiernej masy ciała. Różne mogą być tego przyczyny. Badania sugerują, że istnieje zależność między przewlekłym stanem zapalnym związanym z nadwrażliwością pokarmową IgG-zależną a rozwojem otyłości. Reakcje na spożywanie nietolerowanych pokarmów łączą się m.in. z produkowaniem wolnych rodników i substancji prozapalnych, takich jak TNF-alfa. Wzrost poziomu TNF-alfa może wpłynąć na zwiększenie oporności na insulinę i leptynę, co z kolei może prowadzić do spożywania nadmiernych ilości pożywienia. Nadwrażliwość pokarmowa IgG-zależna zakłóca niekiedy mechanizm hamowania głodu, a to jest przyczyną nadwagi i otyłości.

Zastosowanie diety eliminacyjnej opartej na wynikach testów w kierunku nadwrażliwości pokarmowej IgG-zależnej może więc pomóc w skutecznej utracie dodatkowych kilogramów. Badania wykazały, że u pacjentów z aktywnym stanem zapalnym w organizmie dobrze zbilansowana dieta eliminacyjna była skuteczniejsza niż sama dieta o zmniejszonej kaloryczności.

Podsumowanie

Osoby z nadwagą i otyłością powinny dbać o regularną aktywność fizyczną i stosować niskoenergetyczną dietę przygotowaną przez dietetyka, uwzględniającą indywidualne potrzeby danego pacjenta. Eliminacja pokarmów wykazujących negatywny wpływ na organizm pomaga w zrzuceniu dodatkowych kilogramów i poprawie zdrowia. Nadwrażliwość pokarmowa IgG-zależna może być jednym z czynników utrudniających utratę masy ciała, dlatego też stosowanie diety eliminacyjnej na podstawie wyniku badania myfoodprofile może okazać się skuteczną strategią w walce z otyłością.

Źródła:

1. Ostrowska L., Orywal K., Stefańska E. Otyłość, [w:] Diagnostyka laboratoryjna w dietetyce. PZWL, Warszawa 2018: 118–121, 127.
2. Szachta P., Ignyś I., Sieńczewski Ł. Czy nietolerancje pokarmowe mogą być przyczyną nadwagi i otyłości. Food Forum 2016; 2(12): 19–24.
3. Krawczyński M. Nadwaga i otyłość. Postępowanie żywieniowe, on-line: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/zywienie/74853,nadwaga-i-otylosc-postepowanie-zywieniowe [dostęp: 20.09.2023].
4. „Cukier a otyłość – konsekwencje” – prezentacja raportu, on-line: https://www.gov.pl/web/zdrowie/cukier-otylosc-konsekwencje-prezentacja-raportu [dostęp: 20.09.2023].